
เมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน 2568 หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนากำลังคน และทุนด้านการพัฒนาสถาบันอุดมศึกษา การวิจัยและการสร้างนวัตกรรม (บพค.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) นำโดย ดร.ณิรวัฒน์ ธรรมจักร์ ผู้อำนวยการ บพค. ได้รับเชิญเป็นวิทยากรบรรยายพิเศษ หัวข้อ “ทิศทางการวิจัยที่เป็น Frontier ของประเทศ และกรอบการให้ทุนวิจัย Frontier” ภายในงานประชุมสัมมนาวิชาการประจำปีกลุ่มเครือข่ายพันธมิตรมหาวิทยาลัยเพื่อการวิจัย ครั้งที่ 8 (The 8th Research University Network (RUN) Summit) ภายใต้แนวคิด ‘Frontier in AI Research’ โดยในปีนี้อำนวยการจัดงานโดยมหาวิทยาลัยมหิดลเป็นเจ้าภาพ ร่วมกับเครือข่ายมหาวิทยาลัยอีก 7 แห่ง ได้แก่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และมหาวิทยาลัยนเรศวร ณ ห้องประชุมกิ่งเพชร ชั้น 3 โรงแรมเอเชีย กรุงเทพฯ ถนนพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร โดยมีคณะอาจารย์และนักวิจัยในเครือข่ายมหาวิทยาลัยวิจัยเข้าร่วมกว่า 130 คน


โอกาสนี้ ศาสตราจารย์ ดร.ยศชนัน วงศ์สวัสดิ์ รองอธิการบดีฝ่ายวิจัย มหาวิทยาลัยมหิดล ให้การต้อนรับและกล่าวในงานประชุมว่า “การประชุมกลุ่มเครือข่ายพันธมิตรมหาวิทยาลัยเพื่อการวิจัยเป็นกลไกสำคัญที่จะช่วยให้การเขียนขอทุนวิจัยภายนอกมีโอกาสมากขึ้น ผ่านกิจกรรมการสร้างความร่วมมือกันระหว่างสถาบัน ทั้งในเชิงการวางแผนโครงการและได้ทำความรู้จักกันมากยิ่งขึ้น ตลอดจนเป็นการแลกเปลี่ยนประสบการณ์การเรียนรู้ร่วมกันของนักวิจัยรุ่นใหม่-รุ่นกลาง-อาวุโสอีกด้วย พร้อมทั้งมีโอกาสได้รับรู้ถึง Director’s initiative จากผู้อำนวยการ บพค. ด้วย”
ด้าน รองศาสตราจารย์ ดร.ม.ล.พินิตพันธุ์ บริพัตร รองอธิการบดีฝ่ายวิจัยและนวัตกรรม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในฐานะประธานเครือข่ายพันธมิตรมหาวิทยาลัยเพื่อการวิจัย ขึ้นกล่าวเปิดงานพร้อมชี้แจงว่า เครือข่ายฯ ได้ดำเนินการมาเข้าสู่ปีที่ 11 แล้ว พบเห็นการเปลี่ยนแปลงด้านการสร้างความร่วมมือที่เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม จากแต่เดิมนั้นอาจารย์มหาวิทยาลัยจะมีบทบาทเพียงการสอนและทำวิจัยในกลุ่มของตนเองมาเป็นการทำงานที่เชื่อมโยงกันเป็นเครือข่ายระหว่างสถาบัน ทำให้เกิดการต่อยอดและสร้างประโยชน์ที่มีคุณค่ามากขึ้น สำหรับการจัดงานประชุมฯ ในปีนี้เป็นแนวคิด ‘Frontier in AI Research’ ซึ่งมิได้จำกัดอยู่เพียงแค่การพัฒนาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสุขภาพเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการสร้างผลงานวิจัยที่ส่งผลกระทบในเชิงสังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์และศิลปกรรมศาสตร์อีกด้วย

ในการนี้ ดร.ณิรวัฒน์ฯ ผู้อำนวยการ บพค. ได้กล่าวบรรยายพิเศษเกี่ยวกับการสนับสนุนงานวิจัยที่เป็นวิทยาการขั้นแนวหน้าหรือ Frontier Research ที่ บพค. ได้รับมอบหมายภารกิจและกำหนดเป็นกรอบการสนับสนุนทุนอยู่ภายใต้กองทุนส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ววน.) โดยมีแผนด้าน ววน. กำหนดกรอบระยะเวลาไว้ 5 ปี ตามที่ได้รับมอบหมายจากสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ และเครือข่าย RUN เป็นส่วนสำคัญที่ช่วยผลักดันการสร้างสรรค์งานวิจัยให้กับ บพค. ซึ่งมุ่งเน้นการสร้างงานวิจัยขั้นแนวหน้าและการพัฒนากำลังคนตรงตามพันธกิจที่สำคัญของทุก ๆ มหาวิทยาลัยในเครือข่ายฯ สำหรับการเปลี่ยนแปลงที่กำลังจะเกิดขึ้นในระยะอันใกล้นี้คือ การเปลี่ยนผ่านขององค์กรด้านการบริหารและจัดการทุน 3 หน่วยงานที่อยู่ภายใต้ร่มนิติบุคคลของสำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) ไปสู่หน่วยงานใหม่ชื่อ ‘สำนักงานเร่งรัดการวิจัยและนวัตกรรมเพื่อเพิ่มความสามารถการแข่งขันและการพัฒนาพื้นที่ (องค์การมหาชน) หรือ รวพ.’ ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน 2568 ที่ผ่านมา โดยการจัดการทุนต่าง ๆ ยังเป็นไปตามภารกิจเดิมของแต่ละหน่วย
พร้อมกันนี้ ยังกล่าวถึงขั้นตอนการเสนอขอรับการสนับสนุนทุนโครงการตามแผนงาน (โปรแกรม) ต่าง ๆ ตามที่ บพค. ได้รับมอบหมาย ซึ่งการให้ทุนด้านการพัฒนางานวิจัยขั้นแนวหน้า นับว่าเป็นส่วนสำคัญของระบบ ววน. ที่ บพค. รับผิดชอบแผนนี้อยู่ โดยมีประเด็นที่มุ่งเน้นแตกต่างกันไป เช่น การพัฒนาเทคโนโลยีดาวเทียมและอวกาศที่ต้องอาศัยกำลังกันจากหลากหลายภาคส่วนในการพัฒนาอุปกรณ์ตามความเชี่ยวชาญของสถาบันนั้น เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีเทคโนโลยีแห่งอนาคต (Future technology) ที่จะเข้ามามีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อทุกแวดวง โดย บพค. ได้ใช้เครื่องมือสำคัญเพื่อการวิจัยเชิงระบบ (System research) ในการคาดการณ์อนาคตจนได้หมุดหมายที่จะมีบทบาทอย่างมากในอนาคตและออกแบบเป็นเป้าหมายที่ควรสนับสนุน
การประชุมสัมมนาวิชาการประจำปีนี้ จัดขึ้นเพื่อหารือหัวข้อในการเขียนข้อเสนอโครงการวิจัยภายใต้ 4 หัวข้อหลัก ได้แก่
1) NextGen Advanced Biotech & SynBio
2) AI Powered Precision Health & Medicine
3) Agri Food Intelligence & Climate Technology
4) Transformative Creative Economy เพื่อขอรับการสนับสนุนกิจกรรมพัฒนาข้อเสนอโครงการวิจัยจากหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนากำลังคนและทุนด้านการพัฒนาสถาบันอุดมศึกษาการวิจัยและการสร้างนวัตกรรม (บพค.)
บพค. พร้อมเป็นหน่วยงานด้านการพัฒนากำลังคนให้มีทักษะสูงผ่านการทำงานวิจัยขั้นแนวหน้าร่วมกับผู้เชี่ยวชาญ โดยการสนับสนุนทุนวิจัยอย่างมีกลยุทธ์ที่ชัดเจน พร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงให้ก้าวทันต่อเทรนด์ของโลก